5533’te Meşguliyetler
Sanat inisiyatiflerinden beklentilerimiz nasıl değişiyor? İnisiyatifleri, ‘bağımsız’, ‘küçük ölçekli’, ‘esnek yapılı’, ‘katılımcı’, ‘deneysel’, ‘mütevazı’, ‘kar amacı gütmeyen’ gibi sıfatlarla anlatmaya çalışıyor, çoğu zaman kurumsal veya ticari yapılardan ayırmaya gayret ediyoruz. Peki inisiyatif-kurum ayrımı ne işimize yarıyor? Bu ikilem olmaksızın sanattaki üretim ve örgütlenme tavırlarını nasıl düşünebiliriz? İşte bunlar, Nancy ve Volkan’la aramızdaki diyaloğu başlatan sorular.
5533’ten bana gelen daveti, beraber düşünerek üretmeye açık olan ve birbirinin üretimlerini takip eden üç kişiye yönelttim: Merve (Ünsal), Özden (Demir) ve Ali (Taptık). Kendini –sanatçı, fotoğrafçı, editör, mimar, mimarlık tarihçisi, kısa film yönetmeni, vb.– birçok farklı şekilde tanımlayan bu üç kişi, 5533’ün 2014’teki meşguliyetlerini belirleyecek; tek sabiti fiziksel mekan olarak alıp 5533’ün hem konuğu hem de ev sahibi olacaklar.
Merve, Özden ve Ali bu sene boyunca belirli bir tema veya süreye bağlı olmadan etkinlikler düzenleyecekler. Kendi önceliklerine göre şekillenecek bu etkinlikler boyunca birbirimize sorular sormaya devam edeceğiz. Yaratıcı girişimcilik jargonuna giren, büyük kurumlar tarafından benimsenen ‘deneysellik’ ilkesinin anlamını kaydırmak mümkün mü? Kurumsallaşmış tavırlarımız neler, bunları kırmak ya da sahiplenmek istiyor muyuz? Ve inisiyatiflerin dönüştürücü güce sahip olması şart mı?
Böyle bir yapıyı kurma çabamız, birey, grup ve kurum arasındaki ilişkiler üzerine kafa yormak istememizle alakalı. Bu ufak jest, daha büyük bir fikre –inisiyatiflerin, kurumların, hatta koleksiyonların ve arşivlerin nasıl toplumsallaşabileceğine–bağlanıyor benim için. Cevap UNESCO’nun uzantısı olan, statik bir ‘kültürel miras’ kavramı üzerinden aranmamalı. Bu tartışma daha ziyade üretici, izleyici ve katılımcı konumlarımızın nasıl şekillendiği üzerine. İnisiyatifler, kurumlar, müzeler bizi nasıl değiştiriyor, diğer yandan biz onları nasıl dönüştürüyoruz?
—Özge Ersoy
///////////////////////////////
What’s New at 5533?
What are the expectations from art initiatives, and how are they changing? Initiatives are often defined as ‘independent’, ‘small-scale’, ‘flexible’, ‘participatory’, ‘experimental’, ‘modest’, ‘nonprofit’, and are distinguished from institutionalized and/or commercial models. But what does the binary—the initiative versus the institution—serve? Could we imagine production and self-organization in the visual arts beyond this dichotomy? It is these questions that started my conversation with Nancy and Volkan—the founders of 5533.
I chose to redirect their invitation to think about the programming of 5533 this year, and invited three people—Merve (Ünsal), Özden (Demir) ve Ali (Taptık)—who are eager and familiar to discuss each other’s work. Wearing different hats, as artist, photographer, editor, architect, architectural historian, filmmaker, etc., these three people will determine what comes next at 5533. Departing from the physical space as the framing device, they will be the guest and the host at the same time.
Merve, Özden and Ali will organize events, starting with their own urgencies—not following a common theme or a fixed duration. And meanwhile, we hope to share open-ended questions with you throughout the year: how is the idea of ‘experimentation’ becoming a trope in institutionalized and/or entrepreneurial language? What are our own institutionalized behaviors? Do we want to break free, or to simply embrace them? And how in what context do we believe in the transformative power of initiatives, if at all?
Such a structure requires a common desire to talk and speculate about the relationships between individuals, groups, and institutions. In my opinion, this small gesture will lead us to a bigger discussion—what makes the initiative, the institution, and even the collection and the archive become public? The static idea of ‘cultural heritage’ promoted by UNESCO is clearly not the answer. Rather, this discussion is related to how our agencies change as producers, viewers, and participants. How do initiatives, institutions, and museums change us, and how do we transform them in return?
—Özge Ersoy